طراحی پژوهش

روایی و پایایی، همچون سایر روش‌های پژوهش، یکی از ارکان رویکرد کمی حین بررسی یک مسئله علمی به شمار می‌آیند. روایی و پایایی از ویژگی‌های ابزار پژوهش (مانند آزمون‌ها، پرسشنامه‌ها، و غیره) قلمداد می‌شوند، که پژوهشگر از آن طریق از صحت انجام پژوهش خود و نتایج آن مطمئن می‌شود.

روایی به معنی مناسب بودن ابراز گردآوری داده برای گردآوری داده است؛ برای مثال، زمانی که می‌خواهیم قد یک نفر را اندازه‌گیری کنیم از خط‌کش استفاده خواهیم کرد، نه از ترازو.

در مقابل، پایایی به معنی تکرارپذیری نتایج حاصل از یک اندازه‌گیری است. برای مطالعه بیشتر درباره روایی و پایایی به مندرجات بخش «اجرای پژوهش» مراجعه کنید.

در سالیان اخیر به تدریج تعداد کسانی که رو به سوی رویکرد کیفی برای انجام پژوهش خود آورده‌اند بسیار زیاد شده است. اغلب دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی و از جهتی خاص برای من، رشته علم اطلاعات و دانش شناسی، برای انجام پایان‌نامه‌ها و رساله‌های خود دست به دامان رویکرد کیفی شده‌اند. اما در زمان دفاع از پایان‌نامه یا رساله کسانی که در انتظار دانشجو هستند همگی به یک اندازه در حوزه پژوهش‌های کیفی اطلاعات ندارند و اینجاست که سوالاتی در مورد روایی و پایایی که برای پژوهشهای کمی خیلی مهم است طرح می‌شود. این دو واژه یا بهتر بگوییم مفهوم  به بیان تعدادی از پژوهشگران رویکرد کیفی،  در دایره واژگان پژوهش کیفی به گونه‌ای دیگر تفسیر میشوند. البته گاهی پژوهشگر کیفی عمق مساله را درک نکرده و صرفا برای توجیه کارش و قانع کردن داوران دلایلی را اقامه می‌کند که احتمالا در کارش هم موفق می‌شود ولی به نظر من ضربه سختی را به کلیت پژوهش خود وارد می‌کند. پژوهشگر حتما باید قبل از شروع گردآوری داده‌ها موضع خود برای روایی و پایایی پژوهش را مشخص کند. چرا که همه مراحل گردآوری و تحلیل داده‌ها و نیز مستندسازی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. نمونه‌ی زیر در گزارش نهایی یکی از طرح های تحقیقاتی نگارنده به عنوان مثال نقل می‌شود:

برای تأمین روایی و پایایی مطالعه از روش ارزیابی لینکولن و گوبا استفاده گردید که معادل روایی و پایایی در تحقیقات کمی است.بدین منظور و بر پایه این روش چهار معیار موثق بودن و اعتبار(باورپذیری)، انتقال پذیری، اطمینان پذیری  و تأیید پذیری جهت ارزیابی در در نظر گرفته شد. یکی از دلایل طولانی شدن این پژوهش وسواس پژوهشگر در مرحله‌های مختلف به منظور حصول اطمینان از روایی آن بود. با توجه به این که تحقیق حاضر بیشتر کیفی بوده ، اثبات روایی آن دشوارتر از پژوهش‌های کمی است. به همین منظور و برای دستیابی به هریک از این معیارهای یاد شده در فوق، اقدامات زیر صورت پذیرفت:

اعتبار: پژوهشگر با صرف زمان کافی، تایید فرایند پژوهش توسط هشت متخصص، استفاده از دو کدگزار برای کدگزاری چند نمونه مصاحبه جهت کسب اطمینان از یکسانی دیدگاه کدگذاران، استفاده از پرسشهای عینی و قابل اندازه گیری مانند استفاده از زمان سنج برای اندازه گیری متغیر زمان لازم برای بارگذاری وبگاه در پرسش نامه‌ی نهایی و نگارش یادداشت دامنه و یادآور در طول پژوهش خاصه در فرم های اکسل، میزان موثق بودن  داده‌های پژوهش را به حد قابل قبولی افزایش داده است.

انتقال پذیری: برای حصول اطمینان از انتقال پذیری یافته‌های پژوهشی سه متخصص وب که در پژوهش مشارکت نداشتند در مورد یافته‌های پژوهش مورد مشورت قرار گرفتند.

در همه‌ی مراحل کار و به منظور ایجاد اطمینان پذیری، جزئیات پژوهش و یادداشت برداری ها ثبت و ضبط شد. شرح مفصل فرایندی است که طی آن پژوهشگر کیفی به تفصیل جزئیات روش کار خود و مستندات را شرح می‌دهد.

تأییدپذیری:  اگر یافته‌های پژوهشی بخواهد تایید شدنی باشد، باید کلیه جزئیات در تمامی مراحل به دقت ثبت و ضبط شود که این کار در مورد هر پژوهشی باید انجام شود و همه‌ی مستندات به صورت الکترونیک در سی دی پیوست بیاید. از جمله‌ی مستندات می‌توان به متن کامل مصاحبه‌های گروه کانونی به صورت صوتی و آزمایش نهایی وبگاه‌ها به صورت ضبط ویدئویی اشاره کرد.

پژوهش کیفی با «ادراک» سروکار دارد. ساعت‌های متمادی با موضوع‌های مختلف سر و کله زدن و سعی در درک رفتارهای آدم ها و سپس تعمق در آنها کار مهم پژوهشگر کیفی است. سوالی که پژوهشگر پس از پایان پژوهش از خود می‌پرسد این است:

  • آیا گزارش ما غلط بود یا صحیح؟
  • آیا اصلا پاسخ درستی به این پرسش‌ها وجود دارد؟

کرسول در بخشی از کتاب خود تحت عنوان «پرس‌و‌جوی کیفی و طراحی پژوهش: گزینش از میان پنج رویکرد» به این می‌پردازد که آیا گزارش معتبر است (روایی دارد؟) با چه استانداری از این موضوع مطمئن میشویم؟ پژوهش کیفی چگونه ارزیابی می‌شود؟

لینکلن و گوبا از اصطلاحات زیر استفاده می‌کنند:

Credibility, authenticity, transferability, confirmability

راهبردهایی برای نیل به اعتبار یا روایی در پژوهش کیفی

کرسول برای نیل به اعتبار یا روایی پژوهش کیفی هشت راهبرد را پیشنهاد می‌کند که البته در انتها تذکر می‌دهد که رعایت دست کم دو راهبرد در هر پژوهش کیفی می‌تواند برای پژوهش اعتباری قابل قبول ایجاد کند.هشت راهبرد عبارتند از:

  1. درگیری طولانی مدت پژوهشگر با فضای پژوهشی و مشاهدات مداوم او در محیط پژوهش از جمله اعتمادسازی با افراد موضوع پژوهش، فراگیری فرهنگ آن محیط و کنترل بدفهمی های ناشی از مداخله‌های پژوهشگر یا مطلعان.
  2. مثلث‌سازی(Triangulation)  از طریق گردآوری شواهداز منابع مختلف شامل تئوری های گوناگون،آدم های جورواجور، منابع اطلاعاتی متنوع و شیوه‌های گوناگون.
  3. کنترل بیرونی پژوهش از طریق داوری یا گزارش شخص ثالث: گوبا و لینکلن «گزارشگر شخص ثالث» را وکیل مدافع شیطان می‌داند. یعنی کسی که پژوهشگر را صادق نگاه میدارد؛ از او پرسش‌های دشواری درباره‌ی روش ها، معانی و تفسیرها می‌کند و صبورانه به سخنان او گوش می‌دهد.
  4. در تحلیل موردی منفی (negative case analysis) پژوهشگر فرضیه‌ها را همزمان با پیشرفت پرس و جو در پرتو شواهد ناقض اصلاح می‌کند.
  5. روشنگری پژوهشگر از همان ابتدا در مورد سوگیری‌های احتمالی خود با ذکر تجربیات قبلی، سوگیری‌ها و تمایلاتی که احتمالا تفسیرها و رویکردهای مطالعه را شکل داده‌اند؛
  6. تکنیکی که لینکلن و گوبا آن را حیاتی‌ترین کنترل برای تثبیت اعتبار می‌دانند دریافت نظر شرکت کنندگان در پژوهش در باره‌ی اعتبار یافته‌ها و تفسیرهاست. برای این کار می‌توان یافته ها، تفسیرها و نتایج پژوهش را در گروهی کانونی متشکل از شرکت کنندگان در پژوهش مورد قضاوت قرار داد.
  7. توضیح مفصل و غنی (Thick description) خوانندگان را برای قضاوت در مورد قابل انتقال بودن یافته‌ها کمک می‌کند. با این توصیف دقیق، خواننده می‌تواند تصمیم بگیرد آیا می‌تواند داده ها، روشها یا یافته‌های ارائه شده در پژوهش را در محیط دیگری به کار گیرد یا خیر.
  1. داوران بیرونی: به نظر لینکلن و گوبا این داور مثل حسابرس مالی است. او از بیرون فضای پژوهش آن را زیر نظر میگیرد و مشخص می‌کند که آیا یافته‌ها، تفاسیر و نتایج توسط داده‌ها پشتیبانی می‌شود یا خیر.

در باب روایی در پژوهش کیفی، پتون (2002) حکایتی نقل کرده که آوردن آن به تکمیل بحث کمک خواهد کرد:

«روزی روزگاری مردی درس خوانده و خردمند در سرزمینی می‌زیست که هیچ درخت میوه‌ای در آن نمی‌روئید. او اغلب، توصیف‌هایی را درباره‌ی میوه می‌خواند؛ اما هرگز آن را ندیده‌بود. عاقبت تصمیم گرفت به سفری اکتشافی برود و خودش میوه را تجربه کند. به بازار رفت و پرسان پرسان نشانی مکانی را یافت که در آنجا درختان میوه می‌روئیدند. به باغ سیبی رسید. بهار بود و درختان غرق در شکوفه و بسیار زیبا. دانشمند وارد باغ شد و از اولین درخت سیب شکوفه‌ای چید. با آن که شکوفه به غایت زیبا بود؛ عطر و طعمی دلپذیر نداشت. سراغ درختی دیگر و شکوفه‌هایی دیگر رفت؛ و آنقدر تجربه کرد تا به اشباع رسید. پس به سرزمینش بازگشت و به مردم گفت که درباره‌ی میوه زیادی اغراق شده است. پژوهشگر ما ناتوان از تمیز شکوفه بهاری از میوه تابستانی درنیافت که او هرگز چیزی را که در پی‌اش بود تجربه نکرد».

اجرای پژوهش

روایی و پایایی ابزارهای گردآوری داده کمی و کیفی (کتاب)

Sapsford, Roger, and Victor Jupp, eds. Data collection and analysis. Sage, 2006 - Google Books

در این منبع نویسندگان به توضیح انواع ابزارهای گردآوری داده در یک پژوهش پرداخته‌اند. پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، و اسناد و مدارک به عنوان چهار ابزار اصلی گردآوری داده در این کتاب معرفی شده‌اند. در انتهای هر بخش، نویسندگان اطلاعات کاربردی راجع به روایی و پایایی ابزارها ذکر کرده، که خواننده را با ابعاد این سنجه‌ها آشنا می‌کنند.

توضیح روایی و پایایی ابزارهای گردآوری داده (مقاله)

Zohrabi, Mohammad. "Mixed method research: Instruments, validity, reliability and reporting findings." Theory and Practice in Language Studies 3, no. 2 (2013): 254-262

در این مقاله، نویسنده به توضیح ابزارهای گردآوری داده ـ به ویژه در پژوهش‌های کیفی و ترکیبی ـ می‌پردازد. روایی و پایایی ابزار گردآوری داده نیز در این مقاله اشاره شده است. انواع شیوه‌های بررسی روایی و پایایی در پژوهش، و روش‌هایی که می‌تواند موجب افزایش سطح روایی و پایایی در بدست آوردن نتایج نهایی پژوهش می‌شود، در این منبع مورد بحث قرار گرفته‌اند.

انواع روش‌های روایی و پایایی ابزار پژوهش (وبگاه)

Exploring Reliability in Academic Assessment

در این پیوند انواع روش‌های روایی و پایایی ابزار پژوهش توضیح داده شده است.

دربارۀ روایی و پایایی ابزار پژوهش (وبگاه)

Instrument, Validity, Reliability

در این پیوند دربارۀ روایی و پایایی ابزار پژوهش توضیحاتی ارائه شده است. روایی و پایایی در پژوهش‌های کمی و کیفی به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

مسئلۀ روایی و پایایی در پژوهش‌های پیمایشی (کتاب)

Litwin, Mark S. How to measure survey reliability and validity. Vol. 7. Sage Publications, 1995 - Google Books

مارک لیتوین در اثر زیر مسئلۀ روایی و پایایی در پژوهش‌های پیمایشی را به تفصیل مورد بحث قرار داده است. این کتاب به ویژه برای پژوهشگرانی که برای پاسخگویی به پرسش‌های پژوهش نیاز به اجرای پیمایش دارند، کاربردی است. مطالب کتاب بیشتر در حوزۀ علوم تربیتی است. انواع و روش‌های سنجش روایی و پایایی در پژوهش‌های کمی در این کتاب توضیح داده شده است.

روایی و پایایی در پژوهش (کتاب)

Carmines, Edward G., and Richard A. Zeller. Reliability and validity assessment. Vol. 17. Sage publications, 1979

در این کتاب، به صورت خاص به مسئلۀ روایی و پایایی در پژوهش پرداخته شده است. انواع روایی در پژوهش، انواع پایایی در پژوهش، روش‌های سنجش سطح روایی و پایایی، و ابزارهای گوناگونی که در این باره می‌توانند به پژوهشگران کمک کنند از جملۀ مباحثی هستند که بخش‌های گوناگون کتاب را تشکیل می‌دهند. در بخش‌های کتاب مثال‌هایی مورد بحث قرار گرفته که درک مسائل گوناگون را برای پژوهشگران تازه‌کار آسان می‌کند.

بررسی روایی و پایایی پرسشنامه (پاورپوینت)

Validity and reliability of questionnaires

در این اسلایدها چگونگی روایی و پایایی پرسشنامه توضیح داده شده است.

مقیاس موازنه عاطفه

Bradburn. 1965. Affect Balance Scale -ABS. Bradburn Scale of Psychologic Well-Being -Revised 1969

این مقیاس به واکنش های روانی مثبت و منفی مردم در جامعه به رویدادهای زندگی روزمره می پردازد. "برادبارن" از این مقیاس به عنوان شاخص شادی و یا سلامت عمومی روانی نیز یاد کرده است. پنج پرسش به عاطفه مثبت و پنج پرسش به عاطفه منفی اختصاص دارد.

اعتبار: بازآزمایی پس از سه روز نزد 174 پاسخ دهنده 0.90 برای 9 ماده و هماهنگی درونی در نمونه های گوناگون از 0.61 تا 0.73 (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس رده بندی ناتوانی

Rappaport, et al. 1982. Disability Rating Scale -DRS

این مقیاس برای پیگیری وضعیت بیمار آسیب مغزی (TBI) از حالت "کما" به شرایط عادی پدید آمده است. این مقیاس برای رده بندی آسیب مغزی و تصمیم گیری درباره چگونگی راه های بازیابی مورد استفاده قرار می گیرد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس تنش و پشتیبانی اجتماعی دوک

Parkerson. 1989. Duke Social Support and Stress Scale -DUSOCS


پرسشنامه عملکرد پشتیبانی اجتماعی

Broadhead, et al. 1988. Functional Social Support Questionnaire. Duke-UNC Functional Social Support Questionnaire -DUFSS. The Duke-University of North Carolina -UNC- Functional Social Support Questionnaire

این پرسشنامه خشنودی فرد از جنبه های عملکردی و عاطفی پشتیبانی اجتماعی را اندازه گیری می کند. برای استفاده بالینی در عملکرد خانواده و شناسایی افرادی که در معرض خطر انزوا هستند به کار گرفته شده است. گزاره یک، دو و هشت پشتیبانی موثر ، و بقیه پشتیبانی ناپیدا را پوشش می دهند.

اعتبار: بازازمایی پس از دو هفته از 0.50 تا 0.77، همبستگی گزاره ها برای پشتیبانی ناپیدا 0.62 و پشتیبانی موثر 0.65 (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


پرسشنامه های سلامت (روانی) عمومی

Goldberg. 1972. General Health Questionnaires -GHQ


فهرست بهزیستی عمومی

Dupuy. 1977.General Well-Being Schedule -GWB

این پرسشنامه یک شاخص کوتاه اما گسترده احساس سلامت روانی و پریشانی جامعه است. پرسشنامه دارای 18 ماده است، 15 مورد آخر، رفتارهای معیار و خود ارزیابی است.

شش خرده مقیاس: نگرانی سلامتی، سطح انرژی، خشنودی از زندگی، خلق افسرده – شاد، مهار هیجانی – رفتاری، آرام در مقابل اضطراب دارد.

اعتبار: بازآزمایی پس از سه ماه 0.68 و 0.85 برای دو گروه متفاوت (مانک)، پس از سه ماه 0.85 نزد دانشجویان ، 0.98 برای فارغ التحصیلان (فازیو) هماهنگی درونی 0.91 (فازیو) (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


نظر سنجی سلامت

Semmence. 1969. Health Opinion Survey -HOS - 27 items

شرح سایت روان سنجی: پرسشنامه غربالگری روانی است. 15 پرسش آن برگرفته از " پرسشنامه غربالگری روانپزشکی ارتش آمریکا" است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


نظر سنجی سلامت

Macmillan. 195. Health Opinion Survey -HOS- published in 1957

این ابزار نخست به عنوان یک آزمون روانی "غربالگری بزرگسالان در جوامع روستایی" برای شناسایی گونه های افراد مبتلا به روان نژندی ها و گونه های اختلال پدید آمد. بعد ها به گونه گسترده در مطالعات همه گیرشناسی (اپیدمیولوژیکال) برای برآورد نیاز خدمات روان شناسی و ارزیابی اثر آنها مورد استفاده قرار گرفت. یادآوری شود، مک میلان عنوان نظرسنجی بهداشتی (سلامتی) را به منظور پنهان کردن هدف ابزار و کاهش اثر عاطفی پاسخ دهندگان برگزید. بنابراین گاه روشن نیست که کدام نسخه از این پرسشنامه به کار گرفته شده است.

اعتبار: بعدها برخی گزاره ها را کم کرده اند، برخی تغییراتی دادند بنابراین، برای گزارش اعتبار و روایی این مقیاس باید به نسخه ای که به کار برده شده است، توجه کرد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


پرسشنامه ادراک از سلامت

Ware. 1976. Health Perceptions Questionnaire -HPQ

این پرسشنامه به ادراک از سلامت، در گذشته، حال و آینده ، مقاومت به بیماری ، نگرش به بیمار شدن و همچنین ارزیابی باور فرد از سلامت عمومی را می سنجد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


فهرست مصاحبه برای تعامل اجتماعی

Henderson, et al. 1980. Interview Schedule for Social Interaction -sample

این ابزار  50 ماده ای برای یک نظر سنجی درباره در دسترس بودن و کیفیت حمایت از روابط اجتماعی، برای اندازه گیری عوامل اجتماعی مرتبط با گسترش بیماری های نژندی پدید آمد. همچنین برای بررسی نتایج مراقبت از بیماران روانی نیز به کار گرفته شده است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس سازگاری "کاتز"

Katz. 1963. Katz Adjustment Scale -KAS-R. Form R2 and Form R3

آنچه در بالا آمده ، بخشی از مقیاس سازگاری "کاتز" است. "مک داول، 2006" تعداد ماده ها را 205، دائره المعارف نوروسایکولوژی 178، و برخی منابع  126و 127 نوشته اند. به هر رو مجموعه ای چند بعدی برای سنجش سازگاری اجتماعی، از جمله علائم روانی، رفتار اجتماعی، فعالیت های خانه و اوقات فراغت است. هم توسط بیمار (مقیاس S)، خویشاوند نزدیک ( مقیاس R) تکمیل می شود. در فرم R1 بستگان علائم روانی و رفتار اجتماعی را رده بندی می کنند. فرم R2 با 166 ماده درباره عملکرد اجتماعی فرد چون: مسئولیت اجتماعی، مراقبت از خود و فعالیت های اجتماعی را در بر دارد. ماده های فرم R3 با R2 یکسان هستند تنها در مقیاس پاسخ دهی تفاوت دارند. این ابزار خرده مقیاس های R4‚ R5 نیز دارد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


شاخص خشنودی (رضایت) از زندگی

Barrett, and Murk. 2006. Life Satisfaction Index for the Third Age – Short Form -LSITA- SF

احساس عمومی سلامتی را در میان افراد مسن در برابر کهنسالی را می سنجد. نخسه نخست این پرسشنامه توسط "نیوگارتن و همکار، 1961" و در سال های بعد نسخه های گوناگونی برای این مقیاس ارائه شد. نسخه A  به نام LSIA دارای 12 گزاره مثبت و هشت گزاره منفی است. نسخه B، LSIB 122 گزاره با مقیاسی سه ارزشی و نسخه Z، LSIZ که توسط "وود و همکاران " همچنین نسخه هایی توسط "آدامز" و "هریس" ارائه شده است. این نسخه توسط "بارت و مورک، 2006" ارائه شده است، نسخه بلند آن 35 گزاره دارد. در نسخه 35 گزاره ای، 20 گزاره به LSIA تعلق دارد. نسخه LSITA دارای پنج عامل : رغبت در برابر بی تفاوتی، تصمیم و بردباری، تجانس بین اهداف و دستیابی به آنها، خود-پنداره و آهنگ خلق و خو است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


شاخص خشنودی (رضایت) از زندگی

Neugarten and Havighurst. 1961. Life Satisfaction Index -LSI

احساس عمومی سلامتی را در میان افراد مسن در برابر کهنسالی را می سنجد. نسخه های گوناگونی برای "شاخص رضایت از زندگی" وجود دارد. نسخه A  به نام LSIA دارای 12 گزاره مثبت و هشت گزاره منفی است. نسخه B، LSIB 12 گزاره با مقیاسی سه ارزشی و نسخه Z، LSIZ که توسط "وود و همکاران " همچنین نسخه هایی توسط "آدامز" و "هریس" ارائه شده است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


سیاهه احساس شخص

Personal Feelings Inventory -PFI


شاخص سلامت روانی عمومی

Dupuy, 1984, Grossi et al. 2006. Psychological General Well-Being Index -PGWBI


منبع سلامت اجتماعی

RAND Corporation. 1978. RAND Social Health Battery


مقیاس سازگاری اجتماعی

Weissman, 1971, 1999, 2001. Social Adjustment Scale-Self Report -SAS


مقیاس رده بندی اختلال عملکرد اجتماعی

Linn et al. 1969. Social Dysfunction Rating Scale -SDRS


فهرست عملکرد اجتماعی

Remington and Tyrer. 1979. Social Functioning Schedule -SFS


مقیاس ارتباط اجتماعی

McFarlane. 1981. Social Relationship Scale -SRS


مقیاس روحیه سالمندان

Lawton. 1975. The Philadelphia Geriatric Center Morale Scale -PGCMS


مقیاس غربالگری نشانگان روانپزشکی

Langner. 1962. Twenty-Two Item Screening Score of Psychiatric Symptoms


ابزار پیمایش سلامتی 20 ماده‌ای

Stewart & Ware. 1992. 20-Item Short Form Survey Instrument (SF-20). RAND Medical Outcomes Study -revised 1998

نسخه کوتاه شده "پیمایش سلامتی SF-36" است و همانند آن دارای زمینه های، عملکرد فیزیکی، نقش فیزیکی، درد، سلامت عمومی، انرژی (توان)، عملکرد اجتماعی، نقش عاطفی، سلامت ذهنی (روانی) است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس پریشانی و ناتوانی

Rosser and Watts. 1978. Disability and Distress Scale

مقیاسی بالینی در دو بخش است، در بخش نخست، جایگاه فرد از نظر ناتوانی درجه بندی می شود و در بخش دوم میزان پریشانی، درد و رنج روانی ناشی از آن ناتوانی توصیف می شود. اعتبار: بازآزمایی برآورد شده برای 50 داوطلب % 97.2 نزد 10 ارزیاب (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).

مقیاس کیفیت زندگی اروپایی

EuroQol Group. 1990. EuroQol EQ-5D Quality of Life Scale -revised 1993

برای هر یک از پنج زمینه سلامتی: تحرک، مراقبت از خود، فعالیت های روزانه، درد/ ناراحتی، اضطراب و افسردگی، سه گزینه قرار دارد که در نهایت 243 حالت سلامتی را در بر می گیرد. یک مقیاس 20 سانتی متری از صفر تا صد از ماده های این ابزار است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


شاخص بهره‌مندی از سلامت

Feeny and Torrance. 1986, 1990. Health Utilities Index -HUI

نسخه یکم این شاخص برای کودکان و نوزادان پدید آمد که کمتر از آن استفاده می شود. نسخه دوم درباره کودکان سرطانی به کار گرفته شد . نسخه سوم و دوم امروز بیشتر به کارگرفته می شود. برای آگاهی بیشتر می توانید از ویکی پدیا استفاده کنید (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس همدردی جفرسون، برای دانشجویان

Hojat, et al. 2001, Williams, et al. 2013. Jefferson Scale of Empathy Health Profession Students’ version -JSPE-HPS

این ابزار همدلی با بیمار را نزد دانشجویان - رشته های مراقبت حرفه ای بهداشت- می سنجد. دو نسخه دیگر پزشکان و مراقبت کنندگان، نسخه دانشحویان پزشکی نیز دارد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس همدلی پزشک با بیمار

Hojat, et al. 2001. Jefferson Scale of Physician Empathy -JSPE

این ابزار همدلی پزشک با بیمار را می سنجد. دارای سه نسخه، نسخه پزشکان و مراقبت کنندگان، نسخه دانشحویان پزشکی و نسخه دانشجویان مرتبط با بهداشت است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


پرسشنامه شاخص سلامت مک مستر

Chambers. 1976. McMaster Health Index Questionnaire -MHIQ- revised 1984


نیمرخ سلامتی ناتینگهام

Hunt. 1981. Nottingham Health Profile -NHP


مقیاس کیفیت سلامتی

 Kaplan et al. 1973. Quality of Well-Being Scale. The Health Status Index -Revised 1976, 1994


پیمایش سلامتی – 12 ماده‌ای

Stewart & Ware. 1992. 12-Item Short Form Survey -SF-12. RAND Medical Outcomes Study -revised 1998

نسخه کوتاه شده "پیمایش سلامتی SF-36" است و همانند آن دارای زمینه های، عملکرد فیزیکی، نقش فیزیکی، درد، سلامت عمومی، انرژی (توان)، عملکرد اجتماعی، نقش عاطفی،، سلامت ذهنی (روانی) است. نسخه مصاحبه از این ابزار در "ویر، 19988" وجود دارد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


مقیاس کیفیت سلامتی سازمان بهداشت جهانی

WHOQOL Group. 1994. WHO Quality of Life Scale -WHOQOL-100


مقیاس معنویت، مذهبی و باورهای شخصی

WHOQOL Group. 1994. WHOQOL Spirituality, Religiousness and Personal Beliefs -SRPB


مقیاس کیفیت سلامتی سازمان بهداشت جهانی- اچ آی وی

WHOQOL Group. 2002. WHOQOL-HIV -WHOQOL-120. WHO Quality of Life Scale


مقیاس کوتاه کیفیت سلامتی سازمان بهداشت جهانی- اچ آی وی

WHOQOL-HIV BREF. WHO Quality of Life Scale


مقیاس همدلی با بیمار

هاشمی‌پور، كرمی. 1391. مقیاس همدلی با بیمار.


اندازه گیری روحیه مذهبی کودکان

Moore et al. 2014. Children’s Spirituality Measure -revised 2016


مقیاس معنویت، مذهبی و باورهای شخصی

WHOQOL Group. 1994. WHOQOL Spirituality, Religiousness and Personal Beliefs -SRPB


مقیاس نظام باورهای دینی

Dangi & Nagle. 2016. Religious Belief System Scale


مقیاس کوتاه ترس از ارزیابی منفی

Leary. 1983. Brief Fear of Negative Evaluation Scale -BFNE

مقیاس کوتاه ترس از ارزیابی منفی دارای شواهد روان سنجی بسیار خوبی است (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


پرسشنامۀ مشارکت در زورگویی

Demaray, et al. 2014. Bullying Participant Behaviors Questionnaire -BPBQ


پرسشنامه شیوع قلدری

Rigby & Phillip Slee. 1993. Bullying Prevalence Questionnaire -BPQ. The Peer Relations Questionnaire -PRQ- For Children


مقیاس‌گونه‌های قلدری

Shaw et al. 2013. Forms of Bullying Scale -FBS


مقیاس ایمان مسیحی

Sherr, Stamey, & Garland. 2009. Christian Faith Practices Scale -CFPS


  مقیاس بلوغ ایمان

Benson, Donahue & Erickson. 1993. Faith Maturity Scale -FMS

پرسشنامه یکی از 11 مقیاس مربوط به آیین مسحیت است. این مقیاس به بعد عمودی و بعد افقی نگرش دیندار مسیحی توجه دارد (برگرفته از وبسایت «روانسنجی»).


پرسشنامه مدیریت قلدری

Rigby. 2002, 2006. Handling Bullying Questionnaire -HBQ


مقیاس اضطراب تعامل

Leary. 1983. Interaction Anxiousness Scale


پرسشنامۀ مذهبی تنیدگی سوگ

Burke and Neimeyer. 2016. Inventory of Complicated Spiritual Grief -ICSG


پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلاچ

Maslach et al. 1981, 1986. Maslach Burnout Inventory -MBI


پرسشنامه چند بعدی بهزیستی مذهبی- معنوی

Unterrainer. 2005, 2012. Multidimensional Inventory for Religious/Spiritual Well-Being -MI-RSWB


پرسشنامه ماهیت و شیوع قلدری در مدارس

Livesey, et al. 2007. Nature and Extent of Bullying in Schools


مقیاس نیاز وابستگی

Leary, Cottrell, & Schreindorfer. 2001, 2005. Need to Belong scale -NTBS


آزمون پنج عاملی نئو

Costa & McCrae. 1992. NEO-FFI Test. Neuroticism-Extroversion-Openness-Five Factor Inventory


پرسشنامه سیاهه درمان روانپزشکی اعصاب

Cummings et al. 1994, 1997. Neuropsychiatric Inventory–Questionnaire


آزمون شخصیت خلق و خو

LaHaye. 1984. Personality Temperament Test


پرسشنامه قربانی/ مرتکب قلدری یا زورگویی

Olweus. 1996. Olweus Bully/Victim Questionnaire -OBVQ


مقیاس طرفداری از قربانی

Rigby. 1997. Revised Pro-victim Scale


مقیاس نقش حاضران در فضای زورگویی

Pozzoli, Gini & Vieno. 2012. Self-reported participant role scale


فهرست نگرش و مشارکت معنوی

De Jager Meezenbroek et al. 2012. Spiritual Attitude and Involvement List -SAIL


مقیاس گرایش به سرخ شدن

Leary & Meadows, 1991 & Bögels et al. 1996. Blushing Propensity Scale -BPS


مقیاس قابلیت شرمساری

Modigliani. 1968. Embarrassability Scale -ES


پرسشنامه ساماندهی هیجان

Gross, & John. 2003. Emotion Regulation Questionnaire-ERQ


پرسشنامه مهارت‌های ساماندهی هیجان

Berking & Znoj. 2008. Emotion-Regulation Skills Questionnaire -ERSQ


مقیاس آزرده شدن احساسات

Leary & Springer. 2001. Hurt Feelings Scale -HFF


مقیاس وانمود گرایی

Leary, Patton, Orlando, & Funk. 2000. Impostorism Scale


مقیاس سبک های مدیریت تاثیر گذاری

Scale. Bolino & Turnley. 1999. Impression Management Styles -IMS


پرسشنامه ویژگی های محیط اجتماعی توانبخشی آسیب

Driediger & Hall. 2012. Injury Rehabilitation Social Environment Preferences Questionnaire


مقیاس انگیزه تاییدجویی مارتین- لارسن

Martin. 1984. Martin- Larsen Approval Motivation Scale -MLAMS


مقیاس خودکارآمدی جسمی

Ryckman et al. 1982. Physical Self-Efficacy Scale -PSE


مقیاس باورهای خودکارآمدی درباره دخالت در کار همسالان

Kingston. 2008. Self-efficacy beliefs regarding peer intervention scale


مقیاس خود پایشی

Snyder. 1974, Snyder & Gangestad, revised 1986. Self-Monitoring -SM- Scale


پرسشنامه دیدگاه در توانبخشی آسیب

Driediger & Hall. 2012. Self-Presentation in Injury Rehabilitation Questionnaire-SPIRQ


مقیاس راه کنش ارائه خود

Lee et al., 1999. Self-Presentation Tactics Scale -SPTS


مقیاس اضطراب تعامل اجتماعی

Mattick and Clarke. 1989. Social Interaction Anxiety Scale -SIAS


مقیاس ترس از اجتماع

Mattick & Clarke. 1998. Social Phobia -Scrutiny Fear- Scale -SPS


پرسشنامه هراس اجتماعی

Connor KM, et al. 2000. Social Phobia Inventory -SPIN


مقیاس ترس اجتماعی

Mattick and Clarke. 1989. Social phobia scale -SIAS


مقیاس اضطراب اجتماعی اندام

Hart, Leary, & Rejeski. 1989. Social Physique Anxiety Scale -SPAS


مقیاس آمادگی خجالت

Kelly & Jones. 1997. Susceptibility to Embarrassment Scale


مقیاس پیوست اجتماعی

Lee & Robbins. 1995. Social Connectedness Scale


فهرستی از آزمون‌ها از زمان بارداری تا 34 سالگی - پیوند


پرسشنامه افکار خودآگاه منفی

Hollon & Kendall. 1980. Automatic Thoughts Questionnaire -ATQ-N


پرسشنامه افکار خودآگاه – تجدید نظر شده

Kendall, Howard & Hays. 1989.  Burgess & Haaga.1994. Automatic Thoughts Questionnaires – Revised -ATQ-R


مطالعه سلامتی مقعد

Kimberly. 2009. Colon Health Survey -Male


مقیاس خجالت در کولونسکوپی

Kimberly. 2009. Colonoscopy Embarrassment Scale -CES


مقیاس تاب آوری نفس

Block & Kremen. 1996. Ego Resilience Scale


مقیاس نفس تحت مهار

Letzring, Block, & Funder. 2005. Ego-undercontrol scale


مقیاس جنسیتی هافمن

Hoffman et al. 2000. Hoffman Gender Scale -HGS


پرسشنامه اهمیت داشتن دیگران

Marshall, 1998. 2001. Mattering to Others Questionnaire -MTOQ


مقیاس اهمیت داشتن

Elliott et al. 2004. Mattering Scale


پرسشنامه عزت نفس سازمانی

Pierce, Gardner, Cummings & Dunham. 1989. Organizational-based self-esteem scale -OBSE

پرسشنامه شناخت کمال گرایی

Flett et al. 1998, 2012. Perfectionism Cognitions Inventory -PCI

پرسشنامه افکار خودکار مثبت

Ingram & Wisnicki. 1988. Automatic thoughts questionnaire- Positive -ATQ-P


پرسشنامه روان شناختی نقاط قوت نفس

Markstrom et al. 1997. Psycholocial Inventory of Ego Strengths -PIES


مقیاس انعطاف پذیری

Wagnild et al. 1993. Resilience Scale -RS


مقیاس تعالی معنوی

Skrzypińska & Piotrowski. 2013. Scale of Spiritual Transcendence


مقیاس تنش ثانویه آسیب

Bride, Robinson, Yegidis, & Figley. 2004. Secondary Traumatic stress Scale -stss


مقیاس کوتاه پایداری در اهداف

Duckworth & Quinn. 2009. Short Grit Scale -Grit-S


پشتیبانی اجتماعی دوستان و خانواده

Procidano & Heller. 1983. Social Support-Friends and Family Scale -PSS-Fr and PSS-Fa


مجموعه پاسخ های اجتماعی مطلوب

Hays, Hayashi & Stewart. 1989. Socially Desirable Response Set -SDRS-5


پرسشنامه غربالگری رخدادهای  تنش زای زندگی

Goodman et al. 1998. Stressful Life Events Screening Questionnaire—Revised -SLESQ-R


پرسشنامه افکار خود آیند مثبت
گروه تحقیقاتی شبکه تحقیقات سلامت روان. پرسشنامه افکار خود آیند مثبت
  مقیاس اهمیت نداشتن

Flett & Nepon. 2015. Anti-Mattering Scale -AMS



پرسشنامه افسردگی کودکان

Kovacs. 1985. Children's Depression Inventory -CDI


سیاهه ساماندهی هیجانی

Shields & Cicchetti. 1995. Emotion Regulation Checklist -ERC


مقیاس فضای خانواده

Moos & Moos. 1994. Family Environment Scale -FES


پرسشنامه جلوه خانواده

Halberstadt, 1986,  Halberstadt et al. 1995.Family Expressiveness Questionnaire -FEQ. Self-Expressiveness in the Family Questionnaire -SEFQ


پرسشنامه اهمیت داشتن عمومی

Rosenberg & McCullough. 1981. General Mattering Scale. Rosenberg Mattering Scale -RMS


پرسشنامه قدرت بین فردی

Raven, Schwarzwald, and Koslowsky. 1998. Interpersonal Power Inventory -IPI


پرسشنامه تنهایی و ناخشنودی اجتماعی

Asher and Wheeler. 1983, 1984. Loneliness and Social Dissatisfaction Questionnaire


پرسشنامه کیفیت دوستی

Parker & Asher. 1993. Friendship Quality Questionnaire - Revised -FQQ-R


نیمرخ درک از خود برای کودکان

Harter. 1985. Self-perception Profile for Children -SPPC


مقیاس  برچسب یاری جویی

Vogel, Wade, and Haake. 2006. Self-Stigma of Seeking Help scale -SSOSH


مقیاس های احساس تعلق

Hagerty and Patusky.1995. Sense of Belonging Instrument -SOBI-P & SOBI-A


مقیاس احساس تعلق

Anderson-Butcher & Conroy. 2002. Sense of Belonging Scale


مقیاس توقف و آغاز مهار خود

De Boer et al. 2011. Stop and start control scales


پرسشنامه هم پیمانی در درمان

Horvath and Greenberg. 1989. Working Alliance Inventory


پرسشنامه درجه بندی عملکرد تحصیلی

DuPaul et al. 1991. Academic Performance Rating Scale-APRS


مقیاس سازگاری با مدرسه

Alexander, Entwistle, and Dauber.1993. School Adaptation Scale


مقیاس رابطه معلم - شاگرد

Pianta. 2001. Student-Teacher Relationship Scale -STR


پرسشنامه بازخورد مربی

Horn & Glenn. 1988. Coaching Feedback Questionnaire -CFQ


مقیاس باور به بهره گیری از دوپینگ

Petroczi. 2007. Doping Use Belief -DUB


پرسشنامه ادراک جو انگیزشی در ورزش

Newton, Duda & Yin. 2000. Perceived Motivational Climate in Sport Questionnaire-2 -PMCSQ-2


مقیاس کمال گرایی در ورزش

Anshel et al. 2003, 2009. Perfectionism in Sport Scale -PSS


مقیاس نگرش به افزایش دهنده عملکرد

Petroczi. 2006. Performance Enhancement Attitude Scale -PEAS


مقیاس اضطراب ورزش

Smith et al. 2006. Sport Anxiety Scale -SAS


آزمون اضطراب رقابت

Martens et al. 1977, 1990. Sport Competition Anxiety Test -SCAT


پرسشنامه جهت گیری خود و عملکرد در ورزش

Duda & Nicholls. 1992. Task and Ego Orientation in Sport Questionnaire -TEOSQ


پرسشنامه اعتماد به نفس ورزشی

Vealey. 1986. Trait Sport Confidence Inventory -TSCI. Vealey's State Sport-Confidence Inventory -SSCI


مقی اس رابطه والد- فرزند

Pianta. 1992. Child-Parent Relationship Scale


فهرست کودک پروری

Greenberger & Goldberg. 1989. Raising Children Checklist -RCS


پرسشنامه ساماندهی هیجانی برای کودکان و نوجوانان

MacDermott, Gullone, Allen, King, & Tonge. 2010. Emotion Regulation Questionnaire for Children and Adolescents -ERQ-CA


پرسشنامه دوستی مک گیل

Mendelson & Aboud. 1992, 1999. McGill Friendship Questionnaire

روایی و پایایی در پژوهش کیفی (کتاب)

Kirk, Jerome, and Marc L. Miller. Reliability and validity in qualitative research. Sage, 1986

کرک و میلر، در کتاب «روایی و پایایی در پژوهش کیفی»، در ابتدا به توضیح پژوهش کیفی پرداخته‌اند و سپس به جزئیاتی که به این پژوهش‌ها مرتبط می‌شود. روایی و پایایی در پژوهش‌های کیفی و ابزارهای گردآوری داده یکی از محورهای مهم مورد بحث در این کتاب است. تعریف و توضیح روایی و پایایی، مشکلاتی که در این باره وجود دارد، و روش‌های افزایش سطح روایی و پایایی از مهمترین محورهای مورد بحث در این کتاب است.

روایی و پایایی در پژوهش (کتاب)

Carmines, Edward G., and Richard A. Zeller. Reliability and validity assessment. Vol. 17. Sage publications, 1979

در این کتاب، به صورت خاص به مسئلۀ روایی و پایایی در پژوهش پرداخته شده است. انواع روایی در پژوهش، انواع پایایی در پژوهش، روش‌های سنجش سطح روایی و پایایی، و ابزارهای گوناگونی که در این باره می‌توانند به پژوهشگران کمک کنند از جملۀ مباحثی هستند که بخش‌های گوناگون کتاب را تشکیل می‌دهند. در بخش‌های کتاب مثال‌هایی مورد بحث قرار گرفته که درک مسائل گوناگون را برای پژوهشگران تازه‌کار آسان می‌کند.

روش‌های افزایش سطح روایی و پایایی در پژوهش‌های کیفی (وبلاگ) کشکول پژوهشگر در وبلاگ کشکول پژوهشگر، بلاگ نویس به روش‌های افزایش سطح روایی و پایایی در پژوهش‌های کیفی پرداخته است. مطالب به زبانی ساده نوشته شده‌اند، از این رو برای پژوهشگران کیفی تازه‌کار می‌تواند کاربردی باشد.

ارائه پژوهش

 
موضوعات
217
برای شرکت در نظرسنجی درباره این سامانه کلیک کنید.
کاربر گرامی، روی‌هم‌رفته از پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج) چه اندازه رضایت دارید؟